و ذا النون اذ ذهب مغاضباً فظن ان لن نقدر عليه فنادي في الظلمات ان لا اله الا انت سبحانک اني کنت من الظالمين فاستجبنا له و نجيناه من الغم و کذلک ننجي المؤمنين

سه‌شنبه، دی ۱۹، ۱۳۸۵

سفرهای اکتشافی اروپائیان؛ شاهزاده هنری: یک ارزیابی

اکتشاف دنياي خارج بوسيله اروپا دوره جديدي از تماسهاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي را شروع کرد و مطمئناً مي توان ادعا کرد که سفرهايي که به نام شاهزاده هنري انجام شدند اولين توسعه پايدار به خارج از اروپا را مشخص مي سازند و روالي براي انجام سفرهاي بعدي بوجود آورد. همچنين مي توان گفت تا سال 1500 امپراطوريهاي درياگير پرتغالي و اسپانيايي سرانجام از دستاوردهاي کلاسيک يونان و روم فراتر رفتند. با اين حال ارزيابي قطعي سهم شاهزاده هنري در به ظهور رسيدن اين قدرتها مشکل است. آيا شاهزاده هنري يک رهبر توانا بود که افراد تحت حاکميت خود را الهام مي بخشيد تا دست به شهامتها و جسارتهاي بزرگتر دريايي بزنند يا اين که او به سادگي مديري بود که اعتبار ناشي از دستاوردهاي ديگران را به نام خود مي ساخت؟

مطمئناً پرتغال علاقه مند به بازارها و منابع در حال توسعه بود تا اقتصاد خود را تهييج کند. با اين حال واقعيت اين است که براي بيست سال اول درآمدي که زا چنين سفرهايي به دست مي آمد ناچيز بود. اين موضوع باعث شده است برخي حدس بزنند اداره مالي اين سفرها بايستي از طريق يک منبع مالي شخصي از قبيل ثروت خود شاهزاده هنري، انجام شده باشد. هرچند منبع اصلي درآمد او که عبارت بود از امتيازاتي که شاه پرتغال به او داده بود تا مدتها بعد در زندگيش در دسترس نبود، بايستي به خاطر آورد که شاهزاده هنري کنترل رسته نظامي مسيح را در دست داشت. بنابراين رسته نظامي مسيح شايد عمده سرمايه مورد نياز براي تأمين مالي سالهاي ابتدايي اکتشافات شاهزاده هنري را تأمين مي کرده است. استفاده از سرمايه يک دستگاه مذهبي لازم مي کرد اکتشافات از طريق يک هدف مذهبي والا توجيه شود، اهدافي از قبيل مسيحي کردن کافران يا آسيب زدن به سرزمينهاي مسلمانان. پس از سال 1443 مي توان ادعا کرد اکتشاف از طريق سود تجارت و داد و ستد که سفرهاي دريايي را سودده کرده بود خوداکتفا شد. براي مثال بازرگانان هنگام تجارت البسه مي توانستند انتظار سود چهاربرابر داشته باشند

نبايستي فراموش کرد که شاهزاده هنري بسياري از رفتارهايي را که مشخصه استاندارد روش اکتشاف اروپائيان بود براي اولين بار مورد استفاده قرار داد. شاهزاده هنري با اکتشاف نظام مند ساحل آفريقا سياستي را براي اکتشاف آغاز کرد که براساس اطلاعات سفرهاي قبلي ساخته شد. شاهزاده هنري به جاي راضي شدن به مقدار اطلاعات موجود، از پايان يک سفر براي آغاز سفر بعد شروع مي کرد. جنبه ديگر روش شاهزاده هنري به همين اندازه قابل ملاحظه است. رفتار پرتغالي ها در عضوگيري از جمعيت بومي که به عنوان مترجم کار مي کردند کمک کرد تا زمينه فکري و مالي براي سفرهاي آينده فراهم شود. شاهزاده هنري با استفاده از چنين مترجماني قادر بود منبع اطلاعاتي مؤثر و قابل اعتمادي درباره مناطقي که قرار بود بوسيله اروپائيان مورد اکتشاف قرار گيرند به وجود آورد. اين مترجمان همچنين به طور قابل توجهي در سفرهاي اکتشافي اروپائيان به آنها اجازه مي دادند تا بتوانند با جمعيت بومي به نحو صلح جويانه اي ارتباط برقرار سازند. چنين ارتباطاتي براي برقراري تجارت دوستانه و جمع آوري اطلاعات مهم بودند

شايد مهمترين مشخصه شاهزاده هنري و در نتيجه مهمترين مشارکت او در سفرهاي اکتشافي کنجکاوي او بود. هرچند او در هيچ يک از سفرهاي اکتشافي با کشتيهاي خود همراه نشد اما او کاپيتانها را به دريا مي فرستاد تا جوابهاي سؤالات را پيدا کنند. بنابراين هرچند قابل بحث است که آيا شاهزاده هنري لايق شهامتي است که براي گيل اينز معتبر مي دانيم اما مطمئناً هنري انگيزه هاي فکري که اکتشاف را در سالهاي اوليه پابرجا نگه داشت تأمين مي کرد

اين نوشته ترجمه اي از اين متن است

هیچ نظری موجود نیست: